Στον Κυπαρισσιακό κόλπο ο μεγαλύτερος αναπαραγωγικός πληθυσμός της Μεσογείου για την Καρέττα, λόγω των άοκνων ενεργειών του ΑΡΧΕΛΩΝ.
Tο μέγιστο οικοδυναμικό πλαίσιο αναφοράς για την θαλάσσια χελώνα έχουν δημιουργήσει με την στοχευμένη δράση τους, οι άνθρωποι που δραστηριοποιούνται στον σύλλογο ΑΡΧΕΛΩΝ, το σπίτι αγάπης για το τόσο ξεχωριστό αυτό πλάσμα που από την αρχαιότητα έχαιρε σεβασμού και αναγνώρισης, λόγω της ιδιαίτερης φύσης του.
Δεν είναι τυχαίο ότι σε όλες τις μυθολογίες των λαών της γης αποκτά ξεχωριστή σημασία, είναι σύμβολο αρμονίας και σοφίας, μακροζωίας και ευτυχίας. Στον Ομηρικό ύμνο στον Ερμή έχουμε την περιγραφή πως ο θεός με το καβούκι της χελώνας δημιούργησε το πρώτο μουσικό όργανο που ήταν η λύρα. Επίσης, αρχαία νομίσματα που απεικονίζουν χελώνες έχουν βρεθεί στην Αίγινα και στην Πελοπόννησο.
Πότε ξεκίνησε ο ΑΡΧΕΛΩΝ, ποια ήταν η κινητήριος ώθηση για την δημιουργία του;
Το καλοκαίρι του 1977, δύο ευαισθητοποιημένοι άνθρωποι στα θέματα του περιβάλλοντος, ο Δημήτρης και η Άννα Μαργαριτούλη με τα παιδιά τους, κάνοντας διακοπές στη Ζάκυνθο, παρατήρησαν για πρώτη φορά κάποια περίεργα ίχνη στην άμμο… Μέχρι τότε δεν υπήρχε επιστημονική αναφορά για ωοτοκία θαλάσσιων χελωνών στην Ελλάδα ή στη Μεσόγειο! Η πρώτη αναφορά έγινε από τον φυσικό Δημήτρη Μαργαριτούλη, που γοητευμένος από την ανακάλυψη αυτή ήρθε σε επαφή με “χελωνάδες” από το εξωτερικό (ΗΠΑ, Αυστραλία) και με τη βοήθεια του αείμνηστου καθηγητή οικολογίας Νίκου Μάργαρη οργάνωσε τις πρώτες ομάδες κυρίως με φοιτητές βιολογίας που ξεκίνησαν τις έρευνες στη Ζάκυνθο και τον Κυπαρισσιακό Κόλπο. Έξι χρόνια μετά, στις 20 Νοέμβριου 1983, ιδρύθηκε το Μη Κερδοσκοπικό́ Σωματείο «Σύλλογος για την Προστασία της Θαλάσσιας Χελώνας» από τον Δημήτρη, την Άννα και τους υπόλοιπους “χελωνάδες”. Εκείνη την περίοδο ο μαζικός τουρισμός στην Ελλάδα έκανε τα πρώτα του βήματα και ήταν σημαντικό να μην καταστραφούν από την τουριστική ανάπτυξη οι παραλίες ωοτοκίας.
Τα επόμενα χρόνια βρέθηκαν φωλιές στον Λακωνικό Κόλπο και την Κρήτη, όπου ο τουρισμός είχε ήδη αναπτυχθεί. Σκοπός του Συλλόγου παραμένει ίδιος μέχρι σήμερα: η μελέτη και προστασία των θαλάσσιων χελωνών και των βιοτόπων τους. Το 2008 ο Σύλλογος απόκτησε το νέο του τίτλο «ΑΡΧΕΛΩΝ». Η μεθοδική δουλειά, η αγάπη και ο σεβασμός για το περιβάλλον των πρώτων «χελωνάδων», χάραξε το δρόμο και ανέδειξε την Καρέττα σε σύμβολο για την προστασία της φύσης στην Ελλάδα.
Σήμερα, 41 χρόνια αργότερα, ο ΑΡΧΕΛΩΝ συνεχίζει να σχεδιάζει και να υλοποιεί προγράμματα και δράσεις για την προστασία, διαχείριση και ανάδειξη των θαλάσσιων χελωνών και των βιοτόπων τους. Στις δράσεις μας συνδυάζουμε το επιστημονικό έργο με την εθελοντική προσφορά και επιδιώκουμε με την ενημέρωση και εκπαίδευση να ενεργοποιήσουμε την κοινωνία για ένα καλύτερο και βιώσιμο πλανήτη.
Ποιο είναι το Κέντρο Διάσωσης θαλάσσιων χελωνών, ποιο είναι το έργο του; Ενημερώστε μας για τα στοιχεία επισκεψιμότητας στο Κέντρο στη Γλυφάδα, για τα περιστατικά περίθαλψης του 2024 και ποιο το πλάνο δράσης σας για το 2025;
Από το 1994, το Κέντρο Διάσωσης Θαλάσσιων Χελωνών του ΑΡΧΕΛΩΝ στη Γλυφάδα Αττικής αποτελεί καταφύγιο για τραυματισμένες και άρρωστες θαλάσσιες χελώνες από όλη την Ελλάδα. Η ανάγκη για τη δημιουργία του προέκυψε σαν φυσικό αποτέλεσμα της παρουσίας του Συλλόγου στην Ελλάδα, καθώς έδωσε το έναυσμα σε πολλούς συμπολίτες μας κάθε χρόνο, να επικοινωνούν μαζί του ζητώντας οδηγίες και βοήθεια για τις τραυματισμένες χελώνες που συναντούσαν στις ακτές ή τη θάλασσα. Η έναρξη λειτουργίας του υλοποιήθηκε με την καθοριστική συνδρομή του τότε Δημάρχου Γλυφάδας, του αείμνηστου Θόδωρου Σπονδυλίδη, που παραχώρησε τον απαραίτητο χώρο στην 3η Μαρίνα, καθώς η εγγύτητα ενός χώρου περίθαλψης θαλάσσιων ζώων στο θαλασσινό νερό είναι καίριας σημασίας.
Εκεί, το προσωπικό και οι εκπαιδευμένοι εθελοντές παρέχουν φροντίδα και περίθαλψη στα ζώα μέχρι την επιτυχή ανάρρωσή τους. Μετά την αποθεραπεία τους, οι θαλάσσιες χελώνες απελευθερώνονται πίσω στη θάλασσα, στο φυσικό τους περιβάλλον. Από την ταπεινή του αρχή, όπου οι χελώνες παρέμεναν σε παιδικές πλαστικές πισίνες, το Κέντρο Διάσωσης έχει εξελιχθεί σε μια σύγχρονη εγκατάσταση που διαθέτει 42 εξειδικευμένες δεξαμενές αποκατάστασης και ένα από τα μεγαλύτερα κέντρα αποκατάστασης των θαλάσσιων χελωνών στη Μεσόγειο.
Το 2024 το Κέντρο δέχθηκε 12.000 επισκέπτες από όλα τα μέρη της γης και έμαθαν για τη βιολογία της θαλάσσιας χελώνας, τις απειλές που αντιμετωπίζει, το έργο μας και πώς μπορούν και οι ίδιοι να γίνουν μέρος της λύσης. Ακόμα 17.000 μαθητές και εκπαιδευτικοί από όλη την Ελλάδα έλαβαν μέρος στις εκπαιδευτικές δράσεις στο Κέντρο Διάσωσης, με μία ζωντανή ή διαδικτυακή ξενάγηση.
Μέχρι σήμερα 39 Καρέττα και 4 πράσινες θαλάσσιες χελώνες έφτασαν στο Κέντρο Διάσωσης για περίθαλψη και χάρη στην ακούραστη προσπάθεια των ανθρώπων της περίθαλψης και όλων όσων στήριξαν το Κέντρο Διάσωσης, 23 θαλάσσιες χελώνες επέστρεψαν υγιείς στη θάλασσα.
Για το 2025, ο ΑΡΧΕΛΩΝ στοχεύει στην ενίσχυση της δικτύωσης, τη βελτίωση των υποδομών του Κέντρου Διάσωσης, την επέκταση των προγραμμάτων ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης και των εκπαιδευτικών προγραμμάτων και την ενίσχυση της εθελοντικής δράσης.
Ποιες είναι οι βασικές πηγές χρηματοδότησης του ΑΡΧΕΛΩΝ, τα κυριότερα προβλήματα που αντιμετωπίζετε, οι προκλήσεις που συναντάτε;
Ο ΑΡΧΕΛΩΝ είναι μη κερδοσκοπικός οργανισμός και χρηματοδοτείται κυρίως από δωρεές ιδιωτών, εταιρειών και ιδρυμάτων και πωλήσεις αναμνηστικών ειδών. Ανάμεσα στους ιδιώτες δωρητές συμπεριλαμβάνονται οι χιλιάδες επισκέπτες στις παραλίες ωοτοκίας και στο Κέντρο Διάσωσης Θαλάσσιων Χελωνών στην 3η μαρίνα Γλυφάδας αλλά και οι ίδιοι οι εθελοντές που καλύπτουν το κόστος συμμετοχής τους. Έχουμε λάβει επιχορηγήσεις από το Ίδρυμα Μποδοσάκη, το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος κ.α. Μέσα σε όλα αυτά τα χρόνια, επίσης έχουμε συμμετάσχει σε συγχρηματοδοτούμενα ευρωπαϊκά προγράμματα για το περιβάλλον και, κατά καιρούς έχουμε λάβει οικονομική ενίσχυση από φορείς που εποπτεύονται από το δημόσιο, κυρίως μετά την πανδημία.
Υπάρχουν σημαντικές προκλήσεις λόγω των απειλών που αντιμετωπίζουν οι θαλάσσιες χελώνες. Η τυχαία εμπλοκή των θαλάσσιων χελωνών σε αλιευτικά εργαλεία, τα πλαστικά θαλάσσια σκουπίδια, ο ανεξέλεγκτος τουρισμός στις παραλίες ωοτοκίας τους και η κλιματική αλλαγή αποτελούν μερικές από τις σημαντικότερες απειλές.
Λόγω των παραπάνω απειλών πολύ συχνά βρίσκονται νεκρές και τραυματισμένες θαλάσσιες χελώνες και επίσης οι φωλιές των χελωνών είχαν υποστεί αρκετά μεγάλη μείωση μέχρι το 2000.
Επειδή οι θαλάσσιες χελώνες στη Μεσόγειο χρειάζονται για την αναπαραγωγή τους ορισμένες παραλίες, ακριβώς την ίδια χρονική περίοδο με εκατομμύρια τουρίστες, από Μάιο έως Σεπτέμβριο, η σωστή συμπεριφορά των ανθρώπων στις παραλίες ωοτοκίας μας απασχολεί πολύ. Οι ομπρέλες και οι ξαπλώστρες καλύπτουν ζωτικό χώρο του βιοτόπου και εμποδίζουν τις μητέρες-χελώνες που βγαίνουν από τη θάλασσα τη νύχτα να κάνουν τις φωλιές τους. Γι’ αυτό πρέπει να μην παραμένουν έπιπλα θαλάσσης στην παραλία τη νύχτα. Επίσης, τα φώτα, ο θόρυβος, η παρουσία ανθρώπων και το άναμμα φωτιάς στις παραλίες ωοτοκίας το βράδυ ενοχλεί τις μητέρες-χελώνες που επιστρέφουν άπρακτες στη θάλασσα χωρίς να κάνουν φωλιά και ενδεχομένως να αφήσουν τα αυγά τους στο νερό, όπου δεν υπάρχει καμία δυνατότητα να εκκολαφθούν.
Από τα μέσα Ιουλίου και μετά, όταν έρθει η ώρα για τα χελωνάκια να βγουν από τη φωλιά και να μπουν στη θάλασσα, είναι πολύ σημαντικό να μην υπάρχουν φώτα δημόσια ή ιδιωτικά που να φέγγουν στην παραλία. Αν υπάρχουν φώτα, τα χελωνάκια αποπροσανατολίζονται και πάνε προς τη στεριά, όπου αργά ή γρήγορα πεθαίνουν. Ταυτόχρονα, αν η άμμος στις παραλίες πατηθεί και συμπιεστεί από αυτοκίνητα ή από μηχανήματα καθαρισμού δεν είναι πιά κατάλληλη για να γίνει φωλιά. Ακόμα, αν η σύσταση της άμμου αλλάξει με προσθήκη αδρανών υλικών που έχουν αφεθεί μετά από κάποια παρέμβαση για την εκτέλεση τεχνικού έργου κοντά στην παραλία, δεν είναι πλέον κατάλληλη για φωλεοποίηση των χελωνών.
Η περίθαλψη των τραυματισμένων χελωνών αποτελεί μια συνεχή πρόκληση και απαιτεί εκπαιδευμένο προσωπικό, σύγχρονες εγκαταστάσεις και σημαντικούς πόρους. Παράλληλα, η προστασία και καταγραφή των φωλιών στις παραλίες ωοτοκίας αποτελεί άλλη μια σημαντική αποστολή και απαιτεί συνεχή επιτήρηση και σημαντικό αριθμό εθελοντών. Η ενημέρωση και η ευαισθητοποίηση του κοινού αποτελούν βασικούς πυλώνες της δράσης του ΑΡΧΕΛΩΝ. Μέσω εκπαιδευτικών προγραμμάτων, προσπαθούμε να ενημερώσουμε το κοινό για τη σημασία της προστασίας των θαλασσίων χελωνών και να ενθαρρύνουμε τη συμμετοχή του σε δράσεις προστασίας του περιβάλλοντος.
Οπότε για να συνεχίσουμε το σημαντικό έργο της προστασίας των θαλάσσιων χελωνών, ο ΑΡΧΕΛΩΝ έχει ανάγκη από τη βοήθεια όλων μας. Με τη στήριξη των φίλων του, την αφοσίωση των εθελοντών του και τη συνεργασία με άλλους φορείς, συνεχίζει να αγωνίζεται για την προστασία των θαλασσίων χελωνών και των θαλασσών μας. Κάθε δωρεά, κάθε εθελοντική προσφορά και κάθε ενέργεια ευαισθητοποίησης συμβάλλει στην προσπάθεια αυτή.
Αδειοδοτηθήκατε το 2023 ως Κέντρο Περίθαλψης Ειδών Άγριας Πανίδας από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Συμβάλλει αυτό στην καλύτερη λειτουργία σας και ποια είναι τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της αδειοδότησης;
Το 2023, το Κέντρο Διάσωσης Θαλασσίων Χελωνών απέκτησε την επίσημη αναγνώριση ως Κέντρο Περίθαλψης Άγριας Πανίδας, σύμφωνα με τη νεότερη νομοθεσία του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Αυτή η αναβάθμιση έχει συμβάλλει ουσιαστικά στη βελτίωση των λειτουργικών διαδικασιών του Κέντρου και έχει διευκολύνει τη συνεργασία με αντίστοιχα κέντρα του εξωτερικού, ενισχύοντας έτσι τις προσπάθειες για την προστασία των θαλασσίων χελωνών. Ο ΑΡΧΕΛΩΝ είναι μέλος του “Δικτύου Συνεργασίας των Οργανώσεων που Δραστηριοποιούνται στην Περίθαλψη Άγριων Ζώων στην Ελλάδα”.
Αντιμετωπίσατε ποτέ πρόβλημα στέγασης; Σας επηρεάζει το έργο του Ελληνικού ή κάποιο άλλο σχέδιο ανάπλασης της περιοχής;
Από την ίδρυσή του, το Κέντρο Διάσωσης λειτουργεί χάρη στην άριστη συνεργασία με τον Δήμο Γλυφάδας, ο οποίος έχει εξασφαλίσει τη σταθερότητα των εγκαταστάσεών μας. Αυτή η μακροχρόνια συνεργασία μας επιτρέπει να επικεντρωνόμαστε αποκλειστικά στην αποστολή μας, χωρίς να αντιμετωπίζουμε προβλήματα στέγασης ή να επηρεαζόμαστε από τα έργα ανάπλασης της περιοχής, όπως το έργο του Ελληνικού.
Για 5η συνεχόμενη χρονιά υλοποιείται το πρόγραμμα διαδικτυακή ξενάγηση σχολείων, δίδοντας την ευκαιρία και σε μαθητές εκτός Αττικής να γνωρίσουν τον ΑΡΧΕΛΩΝ. Υπάρχει ενδιαφέρον από τους μαθητές για την συγκεκριμένη δράση;
Υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον στην περιφέρεια της Ελλάδας γιατί οι μαθητές βρίσκονται πιο κοντά στο φυσικό περιβάλλον και τη θάλασσα και διψούν για ευκαιρίες εμπλουτισμού του προγράμματος τους. Η ανταπόκριση είναι μεγάλη καθώς το Κέντρο Διάσωσης του ΑΡΧΕΛΩΝ έχει μια μοναδικότητα: δεν ενημερώνουμε απλώς θεωρητικά για τις θαλάσσιες χελώνες, αλλά έχουμε τη δυνατότητα να δείξουμε κι αυτές και τους τραυματισμούς τους προκειμένου να ευαισθητοποιήσουμε τους μαθητές για τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν. Επίσης τα παιδιά συναντούν και συνομιλούν με τους εθελοντές που είναι κάτι καινούργιο για αυτά. Μάλιστα, στις διαδικτυακές ξεναγήσεις έχουμε τη δυνατότητα να περιηγηθούμε εντός των χώρων του νοσοκομείου και των κλινικών, τους οποίους δεν μπορούμε να επισκεφθούμε από κοντά μαζί με τους μαθητές των δια ζώσης επισκέψεων. Από φέτος, το πρόγραμμα μας είναι ανανεωμένο και ολοκληρώνεται σε περισσότερα στάδια για την ουσιαστικότερη συμμετοχή των παιδιών κατά τη διάρκεια της διαδικτυακής ξενάγησης.
Περιγράψτε μας τα είδη των θαλάσσιων χελωνών, σε ποιες παραλίες στην Ελλάδα γεννάει η θαλάσσια χελώνα και ποιες είναι χαρακτηρισμένες προστατευόμενοι βιότοποι;
Στη Μεσόγειο απαντώνται τρία είδη θαλάσσιων χελωνών: η Καρέττα, η Πράσινη χελώνα και η Δερματοχελώνα. Στην Ελλάδα μόνο η Καρέττα αφήνει τα αυγά της στις παραλίες μας και οι σημαντικότερες περιοχές ωοτοκίας βρίσκονται στον Πελοπόννησο, την Κρήτη και τη Ζάκυνθο. Οι παραλίες αυτές εντάσσονται στις προστατευόμενες περιοχές του Ευρωπαϊκού Οικολογικού Δικτύου Natura 2000. Η προστασία των παραλιών ωοτοκίας είναι απαραίτητη για την επιβίωση των θαλάσσιων χελωνών, καθώς οι ανθρώπινες δραστηριότητες μπορούν να επηρεάσουν αρνητικά την αναπαραγωγή τους. Για να διασφαλίσουμε το μέλλον τους, είναι σημαντικό να σεβόμαστε τα μέτρα προστασίας, να ενημερωθούμε για την συμπεριφορά που πρέπει να έχουμε αν βρεθούμε σε μία παραλία ωοτοκίας και να συμμετέχουμε σε εθελοντικές δράσεις.
Το 2024 καταγράψατε ρεκόρ σε αυξήσεις φωλιών, μιλήστε μας για τον πληθυσμό των χελωνών σήμερα και για τα γενικότερα στατιστικά ωοτοκίας ένεκα και των διακυμάνσεων στα περιβαλλοντικά ζητήματα;
Όντως αυξήθηκαν οι φωλιές σε όλες τις περιοχές που παρακολουθούμε, όμως ενώ με την πρώτη ματιά αυτό φαίνεται θετικό, μας δημιουργεί ανησυχία ως προς τις συνέπειες της κλιματικής κρίσης. Δηλαδή, χρειάζεται να κατανοήσουμε σε τι οφείλεται η αύξηση αυτή.
Όμως το σημαντικό νέο φέτος είναι ότι επιβεβαιώθηκε η ανάκαμψη του πληθυσμού της Καρέττα που αναπαράγεται στον Κυπαρισσιακό Κόλπο! Πρόκειται για τον μεγαλύτερο αναπαραγωγικό πληθυσμό της Μεσογείου, που με τη συνεπή μακρόχρονη δράση προστασίας των φωλιών από τον ΑΡΧΕΛΩΝ κατόρθωσε να ξεπεράσει προηγούμενα όρια. Πρόκειται για επιβεβαίωση της σημαντικής συνεχιζόμενης ανοδικής τάσης στον ετήσιο αριθμό φωλιών που παρατηρείται σταδιακά από το 2006 στον Κυπαρισσιακό Κόλπο. Αυτό το είναι αποτέλεσμα μακροχρόνιων προσπαθειών προστασίας των φωλιών από χιλιάδες εθελοντές. Οι απειλές που αντιμετωπίζουν οι θαλάσσιες χελώνες ωστόσο παραμένουν. Η επιβίωση της Καρέττα στη Μεσόγειο τις επόμενες δεκαετίες εξαρτάται απολύτως από τη συνέχιση των προηγούμενων προσπαθειών προστασίας και η συμμετοχή των εθελοντών είναι καθοριστική για την επιτυχία των δράσεων.
Ποιες είναι οι εν γένει κινήσεις σας που αφορούν την προβολή σας; Πως σάς γνωρίζουν οι πολίτες για να συνδράμουν στο έργο σας;
Ο ΑΡΧΕΛΩΝ, προωθεί το έργο του μέσα από πολλές διαφορετικές δράσεις. Γίνονται εκπαιδευτικά προγράμματα σε συνεργασία με σχολεία και πανεπιστήμια. Το καλοκαίρι λειτουργούν εποχιακοί σταθμοί ενημέρωσης του κοινού στις περιοχές ωοτοκίας καθώς και ο Περιβαλλοντικός Σταθμός Αγιαννάκης στη Μεσσηνία. Επίσης γίνονται παρουσιάσεις σε ξενοδοχεία κοντά στις παραλίες ωοτοκίας. Ακόμα οι άνθρωποι που ενδιαφέρονται μπορούν να κάνουν οικολογικό περίπατο σε παραλίες ωοτοκίας (sea turtle beach walk) με έναν εθελοντής μας ή μια εκπαιδευτική ξενάγηση στο Κέντρο Διάσωσης (sea turtle rescue tour). Ακόμα προσπαθούμε να έχουμε έντονη παρουσία στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έτσι ώστε να ενημερώνεται το κοινό για τις δράσεις μας όπως καθαρισμός παραλία, δημόσια εκσκαφή φωλιάς θαλάσσιας χελώνας, εκδηλώσεις για παιδιά. Οι συνεργασίες μας με άλλους φορείς, όπως τοπικές κοινότητες, τουριστικές επιχειρήσεις και άλλες περιβαλλοντικές οργανώσεις, ενισχύουν τις προσπάθειες για την προστασία των θαλάσσιων χελωνών.
Η συμμετοχή του κοινού είναι ζωτικής σημασίας για την επιτυχία στην προστασία των θαλάσσιων χελωνών. Οι εθελοντές αποτελούν την κινητήρια δύναμη του οργανισμού, συμμετέχοντας σε δράσεις όπως η παρακολούθηση φωλιών, η περίθαλψη τραυματισμένων χελωνών και η ενημέρωση του κοινού. Δεχόμαστε εθελοντές από όλο τον κόσμο αλλά και την Ελλάδα. Ανάμεσά τους υπάρχουν φοιτητές που κάνουν πρακτική άσκηση για περιβαλλοντικά θέματα, θέματα επικοινωνίας και περιβαλλοντικής εκπαίδευσης.
Συνδέεται ο τουρισμός με την εθελοντική δράση της προστασίας για την θαλάσσια χελώνα και πως μπορεί να αναπτυχθεί περαιτέρω;
Η Ελλάδα είναι ένας δημοφιλής τουριστικός προορισμός, με πολλές παραλίες που αποτελούν σημαντικούς βιοτόπους για τις θαλάσσιες χελώνες. Ο τουρισμός, όταν διαχειρίζεται βιώσιμα, μπορεί να αποτελέσει ισχυρό εργαλείο για την ευαισθητοποίηση του κοινού σχετικά με τη σημασία της προστασίας αυτών των θαλάσσιων πλασμάτων. Κατά τη διάρκεια των θερινών μηνών, εκατοντάδες εθελοντές από όλο τον κόσμο, συμμετέχουν στις δραστηριότητες προστασίας των θαλάσσιων χελωνών. Πολλοί από αυτούς τους εθελοντές επιθυμούν να συνδυάσουν τις διακοπές τους με μια ουσιαστική εμπειρία και να προσφέρουν το χρόνο τους για την προστασία της φύσης. Συνεργαζόμαστε ήδη με πολλές τουριστικές επιχειρήσεις και οι εθελοντές μας προωθούν τον βιώσιμο τουρισμό, ενθαρρύνοντας τις τουριστικές επιχειρήσεις και τους επισκέπτες να υιοθετήσουν πρακτικές φιλικές προς το περιβάλλον και τις θαλάσσιες χελώνες.
Είναι ο Έλληνας πολίτης ευαισθητοποιημένος στα περιβαλλοντικά θέματα γενικότερα και πιο ειδικά σε αυτά που αφορούν την θαλάσσια χελώνα;
Η παρουσία του Συλλόγου για 40 χρόνια δείχνει ότι ένα μεγάλο μέρος της Ελληνικής κοινωνίας μας έχει αποδεχθεί. Υπάρχουν αρκετοί που ενδιαφέρονται για τα περιβαλλοντικά ζητήματα, ιδίως όσον αφορά τη θάλασσα και τις θαλάσσιες χελώνες. Ωστόσο, η ευαισθητοποίηση αυτή ποικίλλει ανάλογα με τη γεωγραφική τοποθεσία, εκπαίδευση και την έκθεση στα μέσα μαζικής ενημέρωσης. Μεγάλο ρόλο στις δράσεις μας έχουν οι τοπικοί εθελοντές, κάτοικοι των περιοχών που δραστηριοποιούμαστε. Για παράδειγμα στο Κέντρο Διάσωσης 60 περίπου άνθρωποι μας υποστηρίζουν συνεχώς στην συντήρηση των υποδομών του Κέντρου, στην ενημέρωση του κοινού και στη μεταφορά των άρρωστων ζώων. Με τον ίδιο τρόπο κάτοικοι και στις περιοχές ωοτοκίας όπως στα Χανιά και την Μεσσαρά της Κρήτης μας βοηθούν στην καταγραφή και την προστασία των φωλιών. Παρόλα αυτά, απαιτούνται συνεχείς προσπάθειες για τη δημιουργία και την ενίσχυση της περιβαλλοντικής συνείδησης και την εφαρμογή αποτελεσματικών μέτρων προστασίας του περιβάλλοντος από τη ρύπανση, τα φώτα και τον θόρυβο.
Υπάρχει ανταπόκριση από εθελοντές και αν ναι, μιλήστε μας για τα χαρακτηριστικά τους στοιχεία. Εθνικότητα, ηλικία, μορφωτικό επίπεδο, εποχιακή προσέλευση κλπ. Ποια είναι τα προγράμματα εθελοντισμού για το 2025;
Κάθε χρόνο περίπου 500 εθελοντές συμμετέχουν στα προγράμματα προστασίας για τη θαλάσσια χελώνα και προέρχονται από ποικίλα εθνικά υπόβαθρα, ηλικίες και εκπαιδευτικά επίπεδα, ενωμένοι από την κοινή αγάπη τους για τη φύση και τη θέληση για συνεισφορά. Το 2023 το μεγαλύτερο ποσοστό εθελοντών που έλαβαν μέρος στα προγράμματα μας ήταν από τη Γαλλία (35.9%), Ηνωμένο Βασίλειο (20.9%), Γερμανία (11.5%) και Ελλάδα (10.7%). Δεν είναι όμως εντυπωσιακές μόνο οι εθνικότητες με πολλές συμμετοχές. Ακόμη μεγαλύτερη είναι η χαρά μας όταν καλωσορίζουμε εθελοντές από άλλους προορισμούς συχνά μακρινούς όπως Αυστραλία, Καναδά, Κίνα, Τσεχία, Φινλανδία, Κολομβία και Κόστα Ρίκα.
Η μεγαλύτερη προσέλευση είναι στην αναπαραγωγική περίοδο της Καρέττα κατά τους καλοκαιρινούς μήνες. Ωστόσο, υπάρχουν και εθελοντές που συμμετέχουν όλο τον χρόνο σε διάφορες δράσεις, όπως η φροντίδα των τραυματισμένων χελωνών στο Κέντρο Διάσωσης, στην μεταφορά των ζώων και στην ευαισθητοποίηση του Κοινού. Οι εθελοντές καλύπτουν οι ίδιοι, πλην των υποτροφιών, τα έξοδα ταξιδιού και καταβάλουν στον ΑΡΧΕΛΩΝ μια εισφορά συμμετοχής που αφορά διαμονή και ασφάλιση.
To 2025 τα εθελοντικά προγράμματα για την προστασία της θαλάσσιας χελώνας θα είναι και πάλι στις πιο σημαντικές παραλίες ωοτοκίας στον Κυπαρισσιακό Κόλπο, στον Λακωνικό Κόλπο, στην Κορώνη, στη Ζάκυνθο, στο Ρέθυμνο, στα Χανιά, στον Κόλπο της Μεσσαράς αλλά και στον Αμβρακικό Κόλπο που δεν αποτελεί περιοχή ωοτοκίας αλλά είναι πολύ σημαντικό πεδίο τροφοληψίας για τη θαλάσσια χελώνα. Και βέβαια το Κέντρο Διάσωσης στη Γλυφάδα που λειτουργεί όλο τον χρόνο έχει πάντα ανάγκη από εθελοντές. Η αποστολή είναι η ίδια: να προστατεύσουμε τις θαλάσσιες χελώνες και τους βιοτόπους τους!
Πως υιοθετώ μια θαλάσσια χελώνα;
Η υιοθεσία μιας θαλάσσιας χελώνας είναι μια μοναδική ευκαιρία για να συνεισφέρει κάποιος στην προστασία της θαλάσσιας βιοποικιλότητας. Μπορείτε να υιοθετήσετε ένα χελωνάκι, μια “μητέρα” χελώνα, μια φωλιά θαλάσσιας χελώνας και μια τραυματισμένη χελώνα που βρίσκεται στο Κέντρο Διάσωσης μέσω της ιστοσελίδας μας (www.archelon.gr ) και κατά την επίσκεψή σας στο Κέντρο Διάσωσης Θαλάσσιων Χελωνών. Με την υιοθεσία, συμβάλλετε στην κάλυψη των αναγκών των χελωνών, όπως τροφή, φάρμακα και κτηνιατρική περίθαλψη. Επιπλέον, θα λάβετε ένα πιστοποιητικό υιοθεσίας και νέα από τις δράσεις μας.
Ποιο μήνυμα θέλετε να στείλετε στους αναγνώστες του Ζεύξις Magazine;
Σας ενθαρρύνουμε να επισκεφθείτε το Κέντρο Διάσωσης και να γνωρίσετε από κοντά τις χελώνες και τα μυστικά τους. Περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να βρείτε στην ιστοσελίδα μας. Το μήνυμα μας είναι ότι: η Μεσόγειος είναι ευθύνη όλων μας. Με τη δράση μας μπορούμε να διασφαλίσουμε ένα καλύτερο μέλλον για αυτά τα υπέροχα πλάσματα και τους ωκεανούς μας.